Ureterp

Bijenzwerm

Als het bijenvolk steeds groter wordt ontstaat er op een bepaald moment min of meer overbevolking. Er zijn steeds meer bijen in de kast die bijna niets meer te doen hebben omdat of de ruimte te beperkt wordt om te groeien of de binnen gebrachte honing wordt opgeslagen in het broednest.

De bijen lossen zelf dit probleem op door het volk te splitsen. De oude koningin gaat samen met ongeveer de heft van alle bijen op zoek naar andere woonruimte.

Op een mooie dag zwermt dan een grote wolk bijen uit de kast en verzamelt zich op een nieuwe plek. Dit is een bijzondere gebeurtenis om mee te maken. Duizenden bijen maken met hun gezoem een enorm kabaal en vliegen kriskras door elkaar in een wolk van wel tien meter doorsnee. Op een gegeven moment gaan enkele bijen aan een tak, muur, struikje of iets dergelijks hangen en dan verzamelt de hele zwerm zich op die plek. Op dat moment gaan ze heel dicht op elkaar en aan elkaar hangen en dan ziet het eruit of er een bal van bijen ontstaat. we noemen dit een tros.

De bijen zullen tijdens het zwermen eigenlijk niet steken en zijn meestal heel dicht te benaderen zonder dat ze steeklustig worden.

Als de tros zich heeft gevormd dan is het verstandig deze met rust te laten en zo snel mogelijk een imker in te schakelen om ze op te laten halen.

Hij zal de bijen meestal een nieuwe kast aanbieden en de bijen maken daar graag gebruik van. Als het donker wordt dan zitten alle bijen in de nieuwe kast en neemt de imker ze mee zodat ze niet voor overlast kunnen zorgen.

Koninginnen telen van raszuivere moeren

Het is ook dit jaar de bedoeling om ergens in mei / juni van een of twee raszuivere moeren een x aantal doppen te telen welke tegen een zeer geringe prijs beschikbaar zullen zijn voor geinteresseerde leden. Hiermee krijgt iedereen de kans om kennis te maken met de goede eigenschappen van de Buckfast bij.

Ons lid Romke Gosliga is al een aantal jaren bezig om ook VSH in te telen in verschillende van zijn Buckfastlijnen. In 2022 zijn hiermee verrassende resultaten geboekt en de kans is groot dat we dit jaar kunnen larven van hoog VSH Moeren met uiteraard uitstekende Buckfast eigenschappen.

Inmiddels heeft Romke een KI set aangeschaft en is hij bezig om daarmee Raszuiver Hoog VSH moeren te bevruchten. In nauwe samenwerking met de VSHgroep Flevo en Ariste Bee Research zijn in 2022 meerdere Koninginnen geteelt met een uitzonderlijk hoge VSH waarde. De volken van deze koninginnen zorgen er zelf voor dat de varroamijt zich niet kan vermenigvuldigen.

De resultaten gaan we natuurlijk bespreken tijdens een van de volgende vergaderingen.

Varroa Sensitive Hygiene, VSH, Varroaresistentie

Bijen volken hebben sinds de jaren 80 te maken met een van oorsprong uit Azie afkomstige mijt. De Varroa Destructor. Het voedsel van deze mijt bestaat uit de lichaamsappen van de bij en dan voornamelijk het eiwitvetlichaam van de bij. De volwassen mijt kruipt op de bij en verstopt zich daar tussen de overlappende schubben van het achterlijf van de bij. Op deze manier kan de bij zich niet van de mijt ontdoen en brengt de bij door vervliegen of roverij de mijt van bijenvolk naar bijenvolk.

Om zich voort te planten kruipt de mijt van de bij af en sluipt een cel binnen van een zich net verpoppende bijenlarve. Veilig onder het dekseltje van de cel legt deze volwassen mijt haar eitjes. Deze eitjes komen snel uit en de jonge mijten gaan zich voeden met de lichaamsappen van de bijenpop.

In de warmte van het bijenbroednest legt een mijt een aantal eitjes en als de bijenpop klaar is om uit te lopen verlaten de oude mijt en meestal twee van haar volwassen dochters ook de cel. in het geval dat de mijt bij een darrepop naar binnen is geslopen vaak zelfs nog enkele dochters meer.

Deze moedermijt kan dit kunstje enkele malen herhalen net als haar dochters en daarom raakt een bijenvolk behoorlijk snel heel zwaar geinfecteerd. Ook infecteerd de mijt de bijen met allerlij gevaarlijke virussen. Een volk met een hoge varroa besmetting zal vaak niet meer in staat zijn om voldoende gezonde winterbijen aan te zetten en daardoor de winter vaak niet overleven.

Gelukkig gloort er hoop voor de bij en de imkers. Het is wetenschappelijk aangetoont dat er erfelijke aanleg bestaat bij bijen om door mijten aangetast broed te herkennen en dit te verwijderen. Dit gedrag zorgt ervoor dat de bijen de cel openmaken en de bijenpop er uit halen. hierdoor wordt de voortplanting van de mijt verstoord. Soms kan de mijt nog wel voor een tweede of derde keer instappen maar als ze ook dan wordt ontdekt en de cel wordt weer geruimd dan is de mijt haar vruchtbare stadium voorbij en zal ze dus sterven zonder zich succesvol te hebben voortgeplant. Op deze mannier kunnen de bijen de mijten prima de baas. Volken waarbij dit gedrag in hoge mate voorkomt zullen ook geen aanvullende mijtdodende behandelingen meer behoeven.

Door nu volken ( moeren ) te gaan telen van volken met een bewezen genetisch hoog VSH gehalte en deze jonge moeren weer aan te paren met darren met hoog VSH kunnen we ervoor zorgen dat in ieder geval varroa beheersbaar wordt en we niet langer meer onze bijen hoeven bloot te stellen aan allerlij producten zoals mierenzuur, oxaalzuur, etherische olien en of erger.

Door een samenwerking van Robin Gosliga met Arrista Bee Research en de VSH groep hopen we ook binnen onze vereniging binnenkort over teeltmateriaal te kunnen beschikken met hoog VSH.