Bekijk profiel

Introductie

Over de vereniging

Pim van de Vis

Afgelopen jaar heb ik samen met een groep van 12 enthousiaste cursisten de Basiscursus Imkeren gevolgd en Ad vroeg mij of ik mijn ervaringen wilde delen. Ik zal proberen net zoveel enthousiasme in deze tekst te leggen als onze docent Els Voorbij in haar lessen brengt. Maar de lat ligt hoog.

De reden voor mij om met deze cursus te beginnen was omdat ik sinds een paar jaar in Wageningen woon en een grote tuin heb. Afgelopen jaar zijn we begonnen met nadenken over wat we met de tuin willen. Kippen wellicht, veel wilde bloemen, fruit, het boskarakter behouden en niet teveel ingrijpen. Bijen passen daar volgens mij perfect in.

Daarnaast heb ik een vriend die al een aantal jaar imker is en daar erg enthousiast over kan vertellen. Tenslotte leek het mij prima te combineren met mijn thuiswerkbaan en geeft het me een goede reden om vaker de tuin in te gaan.

Ik zal me niet richten op de inhoud van de cursus, aangezien jullie die allemaal al kennen. Els heeft jaren ervaring en weet dit erg goed over te brengen. Ik wist niet zo goed wat ik kon verwachten, maar ik was positief verrast door de diversiteit van de groep cursisten. Een gemengd gezelschap van mannen en vrouwen in de leeftijd van 20-50 jaar. Waar ik bang was als jongste in de groep te zitten, bleek ik op 1 na de oudste te zijn met mijn 43 jaar! En het was mooi om te zien dat de cursisten, behalve de interesse voor bijen, ook veel raakvlakken hadden op het gebied van biodiversiteit en klimaat. Els wachtte ons elke week op met koffie, thee en een koekje. Er was vanaf de eerste les een zeer leuke groepsdynamiek, mede mogelijk gemaakt door het enthousiasme van Els, en regelmatig ontstonden er ook leuke gesprekken over onderwerpen die maar zijdelings met bijenhouden te maken hebben. De tijd vloog voorbij in de lessen; ik vond het altijd jammer als de les weer voorbij was.

De ongeveer 10 theorielessen begonnen in januari en liepen tot maart. En vanaf april begonnen we aan een reeks praktijklessen. Ik vond het grappig om te merken dat die allereerste keer een bijenkast openmaken toch best spannend is. Want ondanks de vele grapjes die Els in haar lessen maakt kan ze ook heel goed de serieuze ondertoon raken. En daar ben je toch van doordrongen als je eenmaal in je imkerpak naast die bijenkast staat: de bijen zijn wel van je afhankelijk. En als je fouten maakt kan dat gevolgen hebben voor de gezondheid van je volk.

Na de eerste praktijkles was ik echter definitief verkocht en kon ik niet wachten om mijn eigen bijen in de tuin te hebben. Via Tineke en Pim (die nog een zeer interessante les Koninginneteelt hebben gegeven tijdens de cursus) heb ik een volkje Carnica bijen gekregen aan het eind van het seizoen. Een bewuste keuze omdat mijn dochters van 9 en 5 inmiddels ook enthousiast waren geworden en ik ze niet meteen wilde afschrikken met een zwerm defensieve bijen om hun hoofd.

Dit eerste jaar heb ik meteen de volledige imker ervaring gehad, want helaas heb ik ook al tegenslag moeten verwerken: het volkje heeft de winter niet overleefd. Maar juist van tegenslag leer ik het meest. Ik begrijp nu duidelijk hoe belangrijk het is om tijdig te starten met Varroa bestrijding en inwinteren.

Gelukkig heeft deze tegenslag mijn enthousiasme niet getemperd, want ik heb me al ingeschreven voor de cursus Voortgezet Imkeren en kan niet wachten op het voorjaar als de bijen weer beginnen te vliegen. Aan de dracht gaat het vast niet liggen, want ik heb inmiddels een aanzienlijk deel van mijn tuin ingezaaid met een inheems bloemenmengsel. Waarmee ik ook meteen weer een stap gemaakt heb met mijn tuinplannen.

Aziatische hoornaar

Aziatische hoornaar

De Aziatische hoornaar (Vespa velutina) komt van nature voor in Azië. Met een transport is deze hoornaar in 2004 in zuid Frankrijk aangekomen. In 2017 werd het eerste nest op Schouwen-Duiveland aangetroffen. In de jaren daarna heeft de Aziatische hoornaar zich steeds verder kunnen verspreiden.

Vorig jaar (oktober 2023) zijn er exemplaren van de Aziatische hoornaar gezien in de buurt van de Wageningse berg en is er een nest van de Aziatische hoornaar in november 2023 in Ede-zuid weggehaald.

Op de Aziatische hoornaar is Artikel 19 van de Europese Invasieve Exotenverordening van kracht. Dit betekent dat Nederland verplicht is om doeltreffende maatregelen te nemen om de soort te beheersen. De provincies in Nederland dragen hiervoor de verantwoordelijkheid.

 Hoe ziet de Aziatische hoornaar eruit?Aziatische hoornaar, IMG-20240407-WA0000

De meest opvallende kenmerken waarmee de Aziatische hoornaar zich onderscheid van bijvoorbeeld de Europese soort zijn een zwart borststuk, gele poten en een duidelijk gele ring in het achterlijf. De Europese hoornaar heeft een rood borststuk,  rode poten en een overwegend geel achterlijf. Daarom gebruiken we de volgende vuistregel: Is het rood, maak het niet dood! De Aziatische hoornaar is met 2,5 – 3 cm iets kleiner dan de Europese hoornaar die 3 – 3,5 cm groot is.Aziatische- en Europese hoornaar, IMG-20240511-WA0001

 Wat is het probleem?

Probleem voor de imkerij

De Aziatische hoornaar is een echte generalist en heeft allerlei soorten insecten op het menu staan. Honingbijen zijn hierbij een makkelijke prooi. De Aziatische hoornaars jagen voor de bijenkasten op terugkomende honingbijen: Ze blijven voor de kast hangen en hierdoor durven honingbijen de kast niet te verlaten, blijven dralen op de vliegplank met als gevolg dat er minder nectar en stuifmeel wordt binnengehaald en het volk verzwakt. Aziatische hoornaars gaan alleen de bijenkast binnen als het bijenvolk ernstig verzwakt is. In gebieden waar de Aziatische hoornaar veelvuldig voorkomt zoals in zuidwest Frankrijk gaat 30 tot 80% van de bijenvolken verloren en worden miljoenen euro’s besteed aan de bestrijding.

 Probleem voor de fruitteelt

De Aziatische hoornaar heeft mogelijk ook grote nadelige gevolgen voor de fruitteelt. Onderzoek heeft aangetoond dat Aziatische hoornaars andere bestuivers verstoren bij het jagen op prooien. Daarnaast komen de hoornaars op aangetast fruit af en kunnen daarbij een gevaar vormen voor plukkers tijdens de oogst. In Zuid Europa richten de Aziatische hoornaars vooral schade aan de teelt van druiven maar daarnaast ook appels, peren en in mindere mate aan vijgen, pruimen, perziken, bramen en blauwe bessen.

 Probleem voor de biodiversiteit

Bovenal vormt de Aziatische hoornaar een bedreiging voor de algehele biodiversiteit. Het dieet van de Aziatische is afhankelijk van de locatie van het nest en bestaat uit sociale wespen, vliegen, honingbijen en andere insecten en spinnen. Daarnaast concurreert de Aziatische hoornaars met andere insecteneters. Gemiddeld consumeert een nest 11,2 kilo aan insecten per jaar, bestaande uit 38 % honingbijen, 30% vliegen, 20% sociale wespen en veel andere soorten (12%).

 Probleem voor de volksgezondheid

Een Aziatische hoornaar die je ergens tegenkomt zal niet agressief reageren. Dit wordt anders als je in de buurt van een nest komt. De hoornaars kunnen dan aanvallen, waarbij het gif ook werkt als alarmferomoon wat kan leiden tot talrijke steken waardoor levensbedreigende situaties kunnen ontstaan.

Naast dat Aziatische hoornaars steken kunnen ze ook een vloeistof spuiten richting de ogen. Dit leid tot roodheid, wazig zien en zwelling, bij complicaties kan het hoornvlies ontsteken en zenuwpijn optreden.

Voor groenwerkers is het dus van belang om goed op te letten of er een nest Aziatische hoornaars is voor het snoeien van een haag of boom. Het devies is ook om  tijdens het snoeien op te letten. Vaak komen hoornaars eerst een keer waarschuwen door tegen je aan te vliegen/ om je heen te vliegen. Ook nesten in de openbare ruimten kunnen voor grote problemen zorgen bij verstoring.

 Levenscyclus van de Aziatische hoornaar

Een volk Aziatische hoornaars begint met een bevruchte koningin die in het voorjaar tevoorschijn komt uit de winterrust (rond maart). Ze zoekt een beschutte plek om een embryonest te stichten. Dit nest bevindt zich vaak in schuurtjes, tuinhuisjes, onder afdaken of in de struiken op maximaal 3 meter hoogte en is in het begin zo groot als een pingpongbal. Na ongeveer 6 weken komen de eerste werksters uit en zij helpen de koningin met het verder uitbouwen van het nest en het verzorgen van de larven waardoor het nest sneller kan groeien (mei-juni). Als de ruimte te klein wordt kan het zijn dat het volk een nieuw zomernest hoog in de boom maakt en daarheen verhuist (juni-juli). De koningin zal dan in het zomernest verblijven om eitjes te leggen, terwijl de werksters al het werk doen. Dit zomernest kan uitgroeien tot formaat skippybal met duizenden werksters (augustus -september). Dit is ook de periode dat de hoornaar de grootste overlast bezorgen voor de imkerij. Vanaf september/oktober legt de koningin onbevruchte eitjes waaruit mannetjes komen en eitjes waaruit de nieuwe koninginnen ontstaan. In oktober/ november vliegen ze uit. Na de paring zal de nieuwe koningin een plek zoeken om in winterslaap te gaan bij voorkeur onder boomschors van dode bomen, in de humuslaag, of in houtstapels. De mannetjes, de oude koningin en werksters gaan allen dood.

Wat kunnen we doen?

De opmars van de Aziatische hoornaar gaat sneller dan gedacht. Samen moeten we de opmars zien te stoppen. Leer daarom Aziatische hoornaars goed herkennen (zie boven) en volg de Facebookgroep “Opsporing Aziatische hoornaar Nederland” om op de hoogte te blijven van ontwikkelingen.

 Levenscyclus van de Aziatische hoornaar

 Maak altijd een foto en meld het op https://waarneming.nl/go/vespa-velutina/als je een Aziatische hoornaar denkt te zien. Hiervoor is geen account nodig. Het lijkt erop dat de Aziatische hoornaars graag foerageren op de Dwergmispel (Cotoneaster). Ook komen de hoornaars graag af op Engelwortel (Angelica) en Klimop (Hedera). Heb je deze soorten in je tuin of in je omgeving staan of ken je mensen die deze planten om hun huis hebben staan? Houd die plek dan extra in de gaten of vraag je familie/kennissen dat te doen.

Wat je verder kunt doen is afhankelijk van het moment in de levenscyclus van de Aziatische hoornaar.

 Voorjaar

Koninginnen van de Aziatische hoornaar vliegen vanaf maart tot eind mei/ begin juni afhankelijk van het weer. In deze periode kan gebruik worden gemaakt van selectieve vallen om de koninginnen weg te vangen zodat ze geen nest kunnen stichten. De selectieve vallen hebben openingen van 8,2-9 mm,  groot genoeg voor de Aziatische hoornaar om doorheen te kunnen maar te klein voor de Europese hoornaars. Daarnaast moeten er openingen zijn van 6 mm zodat kleinere insecten er weer uit kunnen. Bij het plaatsen van een val is het belangrijk om deze regelmatig te controleren -2x per dag- en eventuele andere insecten vrij te laten die er toch niet zelf uit kunnen. Als er een Aziatische hoornaar in de val zit, plaats dan de gehele val in de koelkast. Door de kou zullen de insecten sloom worden en kun je met een pincet de Aziatische hoornaar in een ander kleiner potje stoppen, plaats vervolgens dit potje in de vriezer om haar dood te maken. Maak altijd een foto en meld het op waarneming.nl. Zie flyer 1.

Kijk in het voorjaar ook goed in schuurtjes, overkappingen en andere beschutte plaatsen of er een embryo nest zit van de Aziatische hoornaar en meld het op https://waarneming.nl/go/vespa-velutina/.

 Zomer

 Vanaf juni blijft de koningin in het nest en zorgen de werksters voor de larven en verdere bouw van het zomernest.

Als de Aziatische hoornaars kans hebben gezien om een zomernest te maken, is het ‘koud’ zoeken naar nesten als het zoeken naar een speld in de hooiberg. Help in deze periode met het opsporen van nesten met gebruik van lokpotten. Een lokpot bestaat uit een simpel potje (bijvoorbeeld een jampotje) met een deksel waarin een gat van ongeveer 4 mm is gemaakt. Door dit gat steekt een stukje oude dweil als lont. Het potje is gevuld met lokstof. Deze lokstof bestaat uit een mengsel van zoete witte wijn, suiker en blond/ tripel bier in de verhouding 1:1:1 of Trappit. Het beste is om deze lokpotten net onder ooghoogte op te hangen zodat de vliegrichting goed bepaald kan worden.

Bij deze lokpotmethode worden werksters gelokt, gevangen, gemerkt en weer vrijgelaten. Daarna wordt gekeken hoe lang het duurt voordat dezelfde hoornaar weer terugkomt op de lokpot en in welke richting ze vliegt. In het algemeen betekent 1 min dat het nest zich op een afstand van 100 m bevindt. Door verschillende potten in de buurt op te hangen kan een kruispeiling gemaakt worden en het zoekgebied voor het vinden van het hoornaarsnest verkleind. Hang een flyer -flyer 3- op bij het lokpotje als deze in de openbare ruimte hangt. Zie ook flyer 4 voor de opsporing van zomernesten. Alle genoemde flyers zijn te downloaden via: https://www.bijenhouders.nl/themas/aziatische-hoornaar/

 Herfst

Eind oktober, november en december vliegen de nieuwe, net bevruchte koninginnen uit en zoeken een plaats om te overwinteren. Ook in deze maanden kan de selectieve val gebruikt worden om de jonge koninginnen weg te vangen en te voorkomen dat ze volgend jaar een nieuw nest begint.

 Aanpak Aziatische hoornaar door de Rijnstreek

Voor de aanpak van de Aziatische hoornaar is een werkgroep opgesteld bestaande uit: Ernst de Jonge, Wim Grooters, Martien Beek, Peter Eisses en Marianne Meijboom. Je kan bij hen terecht voor vragen en meer informatie.

De aanpak bestaat uit:

Goede voorlichting:

·       De vereniging heeft op 23 februari een voordracht georganiseerd over de Aziatische hoornaar waarin Harmen Hendriksma uitleg gaf over de Aziatische hoornaar aan de leden van de Rijnstreek en andere imkers

·       De werkgroep heeft contact gezocht met de gemeente Wageningen om de samenwerking op te zoeken voor de beheersing van de Aziatische hoornaar.

·       De werkgroep zal leden op de hoogte houden van activiteiten/ ontwikkelingen over de Aziatische hoornaar via de app groep Imker Alert

Plaatsen van selectieve vallen in het voorjaar om koninginnen weg te vangen:

·       Tijdens de bijeenkomst van 23 februari zijn een aantal vallen beschikbaar gesteld / verkocht aan leden om te plaatsen

·       Plaatsing van selectieve vallen in de buurt  waar eerder Aziatische hoornaar zijn gesignaleerd

Activiteiten bij melding van Aziatische hoornaar

Mochten er meldingen binnenkomen van Aziatische hoornaars dan zal de werkgroep zelf actie ondernemen of andere leden te vragen te helpen, bijvoorbeeld bij:

·       Weghalen embryonesten

·       Plaatsen van lokpotten

·       Lokaliseren van nesten

Het bestrijden van de nesten is de taak van de provincie.

Maak altijd een foto van de Aziatische hoornaar en meld het op waarneming.nl als je er eentje denkt te zien.

De Aziatische hoornaar is vorig jaar voor het eerst gesignaleerd in Wageningen. We hebben nog weinig ervaring  hoe hiermee om te gaan. Laten we het samen doen en elkaar helpen dan hebben we de grootste kans om de hoornaar in onze regio het hoofd te bieden.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bijenzwerm

Bijenzwermmelding

Een zwerm kan worden gemeld in onze app Rijnstreek Imker Alert met vermelding van de locatie, de hoogte, het tijdstip, het adres en het telefoonnummer van de locatie eigenaar.

Nieuws

Nieuws

Barbecue op 7 september ’24 hielden wij onze jaarlijkse bbq in de tuin van Ad: veel leden, prachtig weer, heerlijk eten, gezellig. Bbq ’24, IMG-20241001-WA0001

 

 

Verslag van de jaarlijkse ledenvergadering gehouden op vrijdagavond 5 april 2024 in het Bijenhuis,

inloop 19:00 aanvang 19.30 uur.

 

 

Aanwezig: het bestuur en 25 leden.

Welkom

Marianne opent de vergadering. Ze laat weten dat Hans het voorzitterschap heeft neergelegd om persoonlijke redenen en dat Ad- penningmeester- er helaas niet bij kan zijn omdat hij eerder van een ladder is gevallen. Hij maakt het nu goed maar kan nog geen vergadering bijwonen.

Jaarverslag 2023

Jaarverslag 2023 akkoord. Dorien en Gert willen toegevoegd worden aan de Whattsapp groep Imker Alert.

Jaarrekening 2023 en begroting 2024

Jaarrekening 2023 akkoord. Opmerking: moest de Alfa donatie zo worden opgevoerd? Dit geeft een onbalans. Kascommissie: Het zag er keurig uit. Kleine stormschade aan de stal in Wageningen maar verzekering voor stormschade is te duur. De honingslinger in Hemmen heeft vorig jaar geen geld opgeleverd. De Kascommissie verleent decharge.

 

Begroting 2024: stalgelden verhogen naar €0,75/jaar/kast. Opmerking wethouder Rik van den Dam van de gemeente Overbetuwe ziet een subsidie mogelijkheid voor de stal. Het bestuur is hierover in gesprek met de gemeente Overbetuwe. Hoe zijn de ervaringen met de gemeente in Wageningen? Zij stellen grond beschikbaar en we hebben de stal mede met subsidie kunnen bouwen. Kosten waren eenmalig. Gemiddeld genomen zijn de lasten voor de stal in Hemmen dragelijk en het is goed om twee stallen op afstand van elkaar te hebben in de vereniging; al hoewel de huur voor de stal een grote kostenpost blijft.

Benoemen kascommissie

De leden van de kascommissie roteren elke 2 jaar. Bram Cornelissen volgt Arjan Boxman op in de kascommissie. Martien Beek blijft nog een jaar in de commissie

Bestuurssamenstelling

In onze statuten staat dat het bestuur uit een oneven aantal leden zou moeten bestaan. Het bestuur is dus op zoek naar versterking nu Hans niet meer in het bestuur zit. Dorien de Leest en Frits van de Wal overwegen deelname.

Stallen Rijnstreek  Alfa Foundation

Gereedschap, planten, verlichting, bijenboom en picknicktafel zijn gekocht van de Alfa donatie. Gerealiseerd en in gebruik genomen in een NL-doet actie van de stalgebruikers. Gert Romeijn is de nieuwe stalbeheerder sinds 1 januari jl. Hij volgt Henk Oosterom op die wegens gezondheidsproblemen moet stoppen. Het bestuur gaat Henk thuis bedanken. Gert gaat ook de honingslinger beheren. En hij probeert de observatiekast weer te bevolken. De stal in Wageningen wordt zo goed gebruikt dat er kasten buiten de stal worden geplaatst.

bijenstal-1

 

Wintersterfte de Rijnstreek

Een inventarisatie onder de aanwezigen van de ALV liet een wintersterfte zien van 12% sterfte . Ingewinterd: 173 volken Uitgewinterd: 152 volken

Jubilea

Jans Schepers is 25 jaar lid. Tineke Brascamp spreekt hem toe. Jans is een bescheiden en zeer betrokken lid. Hij zat jarenlang in het bestuur als secretaris. Hij was ook een goede buur, al had hij wel bamboe in zijn tuin.huldiging Jans, IMG-20240405-WA0005

Herziening statuten 1985

De statuten zijn nodig aan herziening toe ook om te voldoen aan de nieuwe Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersoon (WBTR) De NBV zou voorbeeld statuten maken maar deze zijn nog steeds niet beschikbaar. Wachten wij op het hoofdbestuur van de NBV of gaan we zelf de Statuten herzien en voorleggen bij de notaris? Hier hangt een prijskaartje aan. Binnen 5 jaar na 2021 behoren ze te worden aangepast met onderdelen als gegevens delen, 4 ogen principe, privacy. Wij wachten nog even af.

Basiscursus

Els Voorbij geeft les aan 13 reuze enthousiaste cursisten. Ook geeft Els de voortgezette cursus. Dit is haar laatste en 4e  jaar als leraar voor de Rijnstreek, want Els gaat verhuizen naar Noord-Limburg. Wie wil naar de lerarenopleiding gaan? Een deel van de lessen gaat per Zoom en zal regionaal worden gegeven; samenwerking met Imkers Nederland.

Activiteiten voor 2024

a.      Nieuwjaarsbijeenkomst- gehouden in het Bijenhuis 12 januari met een lezing van Jan Luesink

b.     Bijeenkomst Aziatische hoornaar- 23 februari Harmen, Ernst en Marianne.

c.      NL-Doet-op 16 maart is er in Hemmen aan deelgenomen.

d.     Imkercafé- 24 mei locatie is in voorbereiding

e.      Excursie- Martien, wat willen de leden? Misschien een enquête hierover houden , een comité vormen? Ria vraagt zich af, waar is behoefte aan? Want de vorige keer was alles geregeld maar er waren te weinig deelnemers. Dat was teleurstellend. Blauwe bessen of de Traay of de WUR.  De vergadering wil graag naar de WUR. Comité: Martien, Dorien, Harmen, Martin. De datum komt in de app Imker Alert.

f.       LOI- 13 juli Wij zijn welkom bij Martin. Men kan honing verkopen en/of proeven. Tussen 10.00 en 16.00 uur. Kom helpen bij de Haarweg nr. 18; de oude boomgaard van Sprenger. Martin zorgt voor koffie/thee.

g.     BBQ- 30 augustus bij Ad.

h.     Honingkeuring- 1 november Keurmeester Els Voorbij. Spreker Adriaan van Egmond.

Fletcher hotel Wageningse Berg

Fletcher heeft aangegeven interesse te hebben en een plek beschikbaar te willen stellen voor een aantal bijenkasten; ook is er de mogelijkheid om honing te verkopen. Het is een fantastische plek (bramen,   accacia enz.). Delphine en Harmen hebben interesse. Landelijk zijn er bedrijven die hiervoor betalen. Misschien kunnen ze een donatie geven aan de Rijnstreek?

Reizen met de bijen

Afgelopen jaar is er in verenigingsverband  gereisd naar de Ginkelse hei. Dit jaar bestaat er ook de mogelijkheid om heidehoning te slingeren in een professioneel slingerlokaal. Dat slingeren stemmen wij onderling af. De kosten zijn gering.

Aziatische hoornaar

Na de lezing van 23 februari is er een werkgroep AH gevormd, bestaande uit: Ernst, Peter, Martien, Wim en Marianne. Het is nu de tijd om de koninginnen met een selectieve val te lokken. Zie ook info hierover in het Bijblijvertje. De werkgroep heeft namens de Rijnstreek een aantal extra vallen aangeschaft en deze strategisch geplaatst in de buurt waar vorig jaar hoornaars zijn gesignaleerd, zoals in het Arboretum. Deze vallen worden dagelijks gemonitord. Op woensdag 11 april is er overleg met de wethouder om de samenwerking te zoeken. Wellicht dat het mogelijk is om voorlichting te geven aan de gemeente/ groenwerkers en dat de gemeente aandacht besteed aan de AH op hun website; Levert dat een financiële tegemoetkoming op?

Via onze app is er al een verzoek gedaan om gegevens te verstrekken over de locatie van de val plus een afbeelding ervan; zie Vespawatch.nl. Bijvangst: spinnetjes en vliegjes tot nu toe. Door de selectieve val is er weinig bijvangst. Oproep: niet nonchalant zijn maar dagelijks controleren. Ria heeft in de nazomer van 2023 haar volken in de Ardennen verloren waarvan één zeker door toedoen van de Aziatische hoornaars. Voor de provincie Gelderland is Jan Luesink het aanspreekpunt. De provincie Gelderland neemt de verantwoordelijkheid voor de bestrijding.  Zeeland heeft dit jaar voor het laatst geld gereserveerd voor bestrijding.

De werkgroep krijgt een melding van wat er binnen de cirkel op de kaart van Nederland wordt gemeld. Dit is (nog) niet gekoppeld aan Waarneming.nl. Als je een AH ziet altijd melden op waarneming.nl met foto en in de app groep. Oproep: meld je aan bij de werkgroep met je val en kijk goed op cotoneaster, klimop, berberis want deze planten zijn magneten voor de AH.

Rondvraag

·       Rob le Mair verkoopt buckfast en carnica koninginnen aan de liefhebbers.

·       Arjan: De zonneparken in Wageningen zouden bijvriendelijk moeten worden ingericht. Wellicht is er plaats voor bijenkasten en/of bijvriendelijke beplanting

·       Harmen: enquête wintersterfte invullen a.u.b.. Link zal gedeeld worden in de app groep

·       Jans: aandacht voor het bijenhotel in het Arboretum is dringend gewenst. Misschien vragen aan Taas? Wellicht dat Fletcher hiervoor zou willen betalen?

·       Ernst heeft tijdschriften meegenomen(‘Bijen’, ‘Mijn bijen’ en ‘Onze bijen’) en korfvlechtmateriaal voor de liefhebber.

·       Tineke: oude tijdschriften als het Groentje zijn ooit gescand. Via de WUR en de NBV te raadplegen. Marleen gaat Joris Knoops vragen om dit openbaar te maken. Vraag aan Tineke: wil je het adres delen in de App?

·       Marleen: stichting Zeldzame huisdieren heeft de Apis mellifera mellifera  (zwarte bij) verkozen tot huisdier van het jaar.

Sluiting van de ALV met taart en het uitreiken van het Bijblijvertje.

 

Voor geïnteresseerden vertelt Rob le Mair meer over het zoeken naar een ongemerkte moer en over het eenvoudig splitsen van volken.

 

Zoeken van de moer   

 

Hoe krijgen we de koningin op één bepaald raampje. Nodig : een moerrooster en een lege

broedkamer ( of twee honingkamers (daar zitten ze toch maar tijdelijk in). En een grote (witte

plastic) emmer.

 

1.      Rooster tussen beide broedkamers. Na 4 dagen weet je in welke bak de moer  zit. We

noemen dit de moerbak.

2.      Schud en veeg alle bijen van de moerbak in een grote emmer (liefst een witte). Denk er ook aan

om de moerbak zelf, de bodemplank en de dekplank leeg te vegen. Plaats de afgeschudde ramen

in de lege broedkamer.

3.      Plaats de bak met de afgeschudde ramen op de bodemplank. Daar op de dekplank, voergat open

maken. Dan het moerrooster erop. Daarop de lege BK (of HK als je te weinig BK’s hebt).

4.      Schud nu alle bijen uit de emmer in de lege BK/HK. Deksel erop.

5.      Na ca. een half uur zijn de werkbijen naar beneden door het rooster om het broed te gaan

verzorgen. De moer kan niet naar beneden maar probeert door het voergat naar beneden te gaan.

Daar zie je haar vrij snel en je  kan haar merken en eventueel knippen.

6.      Wil je de moer zoeken om een moeraflegger te maken , hang dan in de BK boven het rooster één

raam met wat open broed. De moer zit dan op dat raam. Ze heeft geen andere keus. Je kunt haar

dan met of zonder raam in een aflegkast doen. Of er een vlieger mee maken.

 

Spaarkast met nieuwe moer

 

Een rand op de dekplank maken, een gaatje openlaten ter grootte van een pink, dat midden boven

de vliegplank komt.

1.      Broednest in tweeën delen in twee BK’s recht boven elkaar, aangevuld met kunstraat, gescheiden door moerrooster. Dus broednest verdelen in boven en onder,  dan een week wachten.

2.      Na een week :

·       2de broed kamer met de moer op de bodemplank zetten. Een raam met open broed zonder bijen (ivm de moer) eruit nemen, aanvullen met raam uit de andere bak.

·       Twee vuilniszakken erop leggen (supermarkt boodschappen tasjes passen precies) erop.

·       De dekplank met kleine opening aan de voorkant, dus boven de vliegplank, erop. Met gesloten voergat.

·       Daarop de BK met de broedaflegger, die dan hopeloos moerloos is.

·       Daar doe je het raam met het open broed in. De redcellen komen alleen op dat ene raam.

3.      Elf dagen daarna ( 9e t/m 12e dag kan ook): de dekplank, met bovenste plastic zak, met opening

naar achteren draaien, de vliegbijen worden uit de bovenste BK afgetapt. De 2 plastic zakken

dienen om beide volken niet te storen. De werkbijen bijten de overtollige doppen open en steken  de moeren af. Er blijft één jonge moer over.

4.      Als de jonge moer gesloten broed heeft weet je dat ze goed bevrucht is en kan het boven volk

met het ondervolk verenigd worden, zonder voorzorgsmaatregelen. De werkbijen zijn nog steeds

van de oude moer en accepteren elkaar zonder problemen. De moer in het boven volk wordt in

vrijwel alle gevallen door het volk aangehouden.

 

 

 

 

Elk jaar vraagt de Rijnstreek subsidie aan bij het Oranjefonds om op de dagen van de grootste vrijwilligers actie van Nederland- NL-Doet– de handen uit de mouwen te steken.

Dit jaar, op zaterdag 16 maart 2024 hebben de imkers van bijenstal Hemmen het samen weer bewezen: Vele handen maken licht werk! Op deze dag werd de omgeving van de bijenstal flink mooier gemaakt voor bestuivers en mensen: De stal schoongemaakt, rommel afgevoerd, de nieuwe picknicktafel in elkaar gezet, zaaibed gemaakt, gezaaid en gepoot. De stalbeheerder, Gert Romeijn, had een bijenboom (Tetradium daniellii), 1 kg bijenvriendelijk zaadmengsel,  meerdere planten kattenkruid (Nepeta spp) en de bloeiende variant van de klimop (Hedera helix) gekocht van de Nl-Doet subsidie.  De nieuwe picknicktafel, bosmaaier,  bladblazer en elektrische takkenschaar werden in gebruik genomen en kwamen goed van pas bij al het werk. Deze materialen hebben we kunnen kopen dankzij de inzet van Dorien de Leest en de royale gift van haar werkgever Alfa Accountants Wageningen.  Daarnaast kwam Forte Welzijn, de welzijnsorganisatie in de gemeente Overbetuwe, nog een Droomtaart brengen voor bij de koffie en heeft Hans Zijderveld een bijenkast gedemonstreerd.

“We hebben vanochtend inderdaad super gezellig samengewerkt! Ben heel blij met het resultaat!” zeiden de deelnemers.

Vorig jaar en het jaar daarvoor is de subsidie van NL-Doet ingezet voor het aanleggen van een sedumdak op de bijenstal Bijerenk in Wageningen. Op zaterdag 11 maart 2023 was het koud en in de schaduw lag nog zelfs sneeuw. Gelukkig scheen de zon. De aanleg van het sedumdak was hard werken want de zakken met substraat waren vochtig en dus loodzwaar geworden. Gelukkig is het dankzij alle inzet van leden en vrijwilligers ook hier bewezen: Vele handen maken zwaar werk lichter en het sedumdak floreert.

Help je de volgende keer mee?! Ideeën voor een volgende NL-Doet vrijwilligersactie?! Informeer het Rijnstreek bestuur.

 

NLDoet 11 maart 2023

sedumdak uitbreiden op onze bijenstal

Sedumdak uitbreiden op de bijenstal

Wij gaan samen het sedumdak op de stal uitbreiden.

Ook willen wij bollen poten voor meer voedsel voor alle insecten.

 

Nieuwjaarsborrel en diplomauitreiking

Op vrijdag 12 januari was onze spreker Jan Luesink over de Zin en onzin van natuurlijk imkeren.

 

Ook werden deze avond de diploma’s uitgereikt aan de geslaagden van de basiscursus 2023 gegeven door Els Voorbij.

 

Activiteiten

Activiteiten

 Landelijke Open Imkerijdag 🐝 op 𝘇𝗮𝘁𝗲𝗿𝗱𝗮𝗴 𝟭𝟯 juli!

Kom op 𝘇𝗮𝘁𝗲𝗿𝗱𝗮𝗴 𝟭𝟯 𝗷𝘂𝗹𝗶! naar de Landelijke Open Imkerijdag en maak kennis met de wondere wereld van de bijen. 🐝 Tijdens de Open Imkerijdagen vertellen imkers je alles over de honingbij, honing 🍯, bestuiving en wat jij voor de bij kunt doen. 🌼

Locatie: In de Boomgaard, Haarweg 18, Wageningen van 10.00 – 16.00 uur.

Toegang gratis.

09-01 t/m 16-12
Basiscursus Bijenhouden 2024Basiscursus 2024, 20240504_164507

Wageningen

Koninginnenteelt

Tineke en Pim Brascamp

Van nature kweekt een volk jonge koninginnen als eerste stap die leidt tot het zwermen van de oude koningin. Nadat de oude koningin er met een deel van het volk vandoor is gegaan ontwikkelen toekomstige koninginnen zich verder in koninginnencellen en lopen uit. Er lopen diverse koninginnen uit die onderling uitmaken wie overleeft. Zij gaat op bruidsvlucht, wordt bevrucht en keert terug naar haar volk. In feite het begin van een nieuw volk met de bevruchte koningin aan het hoofd; de toekomstige werksters zullen afstammen van haar en van de darren die haar hebben bevrucht.

Zou je, voordat de jonge koninginnen hebben uitgemaakt wie de sterkste is, van die koninginnen er enkele oogsten, dan zou je een manier hebben om aan koninginnenteelt te doen: Je doet zo’n geoogste koningin in een klein volkje, zonder koningin natuurlijk. Ook zij gaat op bruidsvlucht en wordt bevrucht.

In de praktijk gaat koninginnenteelt meestal anders. Het telen begint een fase eerder, namelijk door larfjes te ‘oogsten’, het zogenaamde overlarven. Stel je hebt 20 larfjes, die hang je elk in een dopje in een zogeheten starter. Die is stampvol werksters die genegen zijn die larfjes te voeden met koninginnengelei. Vervolgens worden die larfjes in een pleegvolk verder verzorgd en grootgebracht. Na het sluiten van de koninginnencellen (de doppen) lopen een week later de jonge koninginnen uit. Nou zeg je misschien: “bestrijden die koninginnen elkaar dan niet?”. Dat kun je voorkomen door om elke gesloten koninginnendop een kooitje te doen, het inkooien.

De gevorderde koninginnenteler wil dat z’n jonge koninginnen niet willekeurig bevrucht worden door toevallig rondvliegende darren, maar gaat voor gecontroleerde bevruchting. Dat kan op twee manieren. Je kan met kleine volkjes met jonge koninginnen in bevruchtingskastjes naar een eiland gaan waar darrenvolken staan van bekende afstamming en van de gewenste kwaliteit (zie onder), maar je kan ook gebruik maken van kunstmatige inseminatie (KI). In Nederland heb je diverse bevruchtingseilanden: voor Buckfast, Carnica en de Inheemse Donkere Bij. Ook zijn er KI-dagen.

Wijzelf doen sinds 2015 aan koninginnenteelt en maakten toen meteen gebruik van gecontroleerde bevruchting. De allereerste keer brachten we onze bevruchtingskastjes naar het Duitse wadden eiland Norderney. Of eigenlijk naar een dorp in Noord-Duitsland waar allerlei telers hun kastjes brengen, die daarna op een trailer naar het eiland worden vervoerd. In totaal worden er op Norderney jaarlijks ca 3000 kastjes gebracht. In de loop der jaren zijn onze kastjes behalve naar Norderney ook naar Vlieland en Wangerooge gegaan. We hebben nog geen gebruik gemaakt van KI, al is dat een goed alternatief. In 2024 bijvoorbeeld zijn er vijf KI-dagen, verspreid over het land, georganiseerd in het kader van het KI-project BeeSelective.

Koninginnenteelt is spannend, er kan altijd iets misgaan. Bijvoorbeeld: het kan zijn dat niet alle larfjes in de starter of het pleegvolk goed zijn verzorgd. Ook kan het zijn dat het kleine volkje met de jonge koningin niet goed integreert en er geen raatje wordt gebouwd. Ook is bevruchting niet zeker. En ook is het niet zeker of de ontwikkeling tot een eigen volk goed verloopt.

Toch is het elke keer weer prachtig als het wel lukt: een nieuw goed ontwikkeld volk met een topkoningin bevrucht door topdarren met gewenste kwaliteit: zachtaardig, goed honing halend en bestand tegen Varroa. Alhoewel dat laatste een uitdaging is.

 

Cursussen

Basiscursus Aantal plaatsen: 12 Prijs: 250 euro Contact persoon: Ad Geurts van Kessel Tel: 0653614300 email : adgvk@icloud.com Cursuslocatie: Het Bijenhuis, Grintweg 273, 6704 AP Wageningen Alle aspecten van het bijenhouden, in theorie en praktijk, om zelfstandig bijen te gaan houden komen aan bod in de basiscursus. In 8 theorielessen geeft bijenteeltleraar Els Voorbij uitleg over het bijenvolk en wat er allemaal komt kijken bij het houden van bijen. Deze lessen worden gegeven op de donderdagavonden in januari, februari en maart en starten op donderdag 9 januari 2025. De lessen zijn van 20:00 – 22:00. De laatste theorieles is op 6 maart. De theorielessen worden gegeven in het Bijenhuis aan de Grintweg 273 in Wageningen. Na de theorie volgt de praktijk. Het praktijkdeel (11 praktijklessen) wordt in Wageningen verzorgd door ervaren imkers van de Wageningse bijenhoudersvereniging ‘De Rijnstreek’ (https://wageningen.bijenhouders.nl) op een plaatselijke bijenstal. De praktijklessen starten omstreeks 1 april, meestal op zaterdag. De data zijn afhankelijk van het weer. De precieze data zijn daardoor pas kort van tevoren bekend. De meeste praktijklessen zijn rondom de zwermtijd, in mei en juni. De laatste praktijkles valt in december. De kosten voor de cursus zijn €250,- , dat is inclusief cursusboek, een jaar lang lidmaatschap van de NBV en het blad Bijenhouden. Een kap en beschermende handschoenen dien je zelf aan te schaffen. Na opgave ontvang je een factuur. Het cursusgeld dient uiterlijk 15 december 2024 voldaan te zijn. Voor het behalen van het NBV-diploma basiscursus imkeren dien je minimaal 80% van de lessen te volgen en een voldoende voor de eindtoets te behalen. Cursus voortgezet imkeren Aantal plaatsen: 16 Prijs: 150 euro Contact persoon: Ad Geurts van Kessel Tel: 0653614300 email : adgvk@icloud.com Cursuslocatie: Het Bijenhuis, Grintweg 273, 6704 AP Wageningen In 2025 wordt ook de cursus Voortgezet imkeren bij bijenhoudersvereniging ‘De Rijnstreek‘ gegeven. Het uitgangspunt van deze cursus is een cursist die eigen bijenvolken heeft met één tot 3 jaar ervaring. De cursus bestaat uit 10 lessen die gegeven worden op dinsdagavonden van 20:00-22:00 op 18 feb, 11 maart, 15 april, 6 mei, 27 mei, 10 juni, 24 juni, 2 sep, 7 okt en 28 okt. Tijdens de cursus gaan we de opgedane kennis van de basiscursus verder verdiepen en leer je zien dat elk bijenvolk zich anders ontwikkelt en wat een bijenvolk nodig heeft. Je bekijkt tijdens de cursus je eigen bijenvolken en je bevindingen en ervaringen worden gezamenlijk besproken in de les. Voor sommige lessen is het de bedoeling dat je werkt in een groepje. Dit kan bij je eigen volk(en) zijn of kijkend bij een volk(en) van iemand uit je groepje. De cursus wordt afgesloten met een door de NBV erkend diploma. Kosten voor deze cursus zijn €150,- en dit is inclusief het NBV cursusmateriaal voortgezet imkeren (zonder map). Aanmelden kan tot 15 januari 2025.

Algemene informatie over de vereniging

Algemeen

AFDELING: Wageningen (DE RIJNSTREEK)

Over de vereniging
Bijen zijn erg belangrijk. Ze bestuiven bloemen en planten in de natuur en landbouw. Om meer aandacht te vragen voor dit belangrijke insect werd 2012 uitgeroepen tot het Jaar van de Bij, sindsdien zijn er in het hele land – ook in Wageningen – speciale activiteiten om aandacht te vragen voor honing- en andere bijen, en voor het houden van honingbijen. Maar wat doet De Rijnstreek nog meer?

Wat biedt onze vereniging?

De Rijnstreek is de plaatselijke vereniging van Wageningen en Midden-Betuwe. Afdelingsleden zijn lid  van een landelijke ‘koepel’, de Nederlandse BijenhoudersVereniging, en worden op de hoogte gebracht van alle landelijke activiteiten, congressen en cursussen van de NBV. Elke 2 maanden ontvangen zij het interessante vakblad Bijenhouden en ook, in de mailbox, de actuele nieuwsbrief Imkernieuws, met weblinks naar allerhande digitale bijeninformatie.

De Rijnstreek (1913) heeft zo’n 80 leden uit Wageningen en Midden-Betuwe aan de overkant van de Rijn. Ongeveer de helft houdt bijen. De overigen zijn om reden van drukte of gezondheid (soms tijdelijk) bij-loos. De vereniging bevordert het uitwisselen van praktische informatie, geeft bijenkennis door en biedt ook gezelligheid. Zo wordt er jaarlijks een honingkeuring georganiseerd met een wisseltrofee als inzet, sinds 2007 samen met buurverenigingen. In de zomer zijn we vooral druk met de bijen met soms gemeenschappelijke buitenactiviteiten, in najaar en winter is het tijd voor praatavonden en lezingen, en voor een cursus voor beginners: de basiscursus Bijenhouden , ook in 2024. De cursisten zijn het hele jaar gratis en vrijblijvend lid van de NBV.

Met een aantal geïnteresseerde leden is in 2006 een begin gemaakt met pollenonderzoek, de aanleg van een collectie stuifmeelpreparaten, en pollenanalyse van honing. In 2009/2010 kwam hier indirect een intensieve landelijke pollencursus uit voort.Ook belangenbehartiging in de vorm van actie voor drachtverbetering en voorlichting staat op de agenda. Zo hebben we voor Wageningse studenten een aantal malen voorlichting verzorgd en zijn leden desgevraagd actief op scholen en presentaties voor niet-imkers. Elk jaar doet de vereniging mee aan de Landelijke Open Imkerijdag, op de 2e zaterdag in juli.

Voor leden die bij huis niet goed bijen kunnen houden, hebben we sinds 2011 twee bijenstallen in gebruik: een in Wageningen, ingang Buissteeg op de begraafplaats en een in Hemmen. De stal in Wageningen is onlangs gebouwd met financiële ondersteuning van de gemeente Wageningen, de Rabobank en NL-Doet. In overleg met de stalbeheerders kunnen leden van de vereniging hier volken en volkjes plaatsen.

Leden kunnen een honingslinger, een kastendrager en een refractometer lenen. Ook bestaat de mogelijkheid gebruik te maken van een stoomwassmelter. In overleg kunnen leden een observatiekast meekrijgen, om bijv. op een voorlichtingsstand of in een schoolklas over bijen te kunnen vertellen. Via de vereniging kan er samen naar aantrekkelijke drachten worden gereisd. Nieuwe leden met basiscursusdiploma kunnen van de vereniging een bijenvolkje krijgen. Tegenwoordig begeleidt de vereniging gezamenlijke teelt van goede koninginnen.

Hangt er een zwerm in ons werkgebied? Bel een van onze contactpersonen om ze te laten ‘pakken’. Ze krijgen dan onderdak bij een van ons of bij de College Beekeepers, een groep bijenhoudende studenten van Wageningen Universiteit.

Contactgegevens

Naam

Wageningen

Straat en huisnummer

De Wettering 13

Postcode

6671 GT

Plaats

ZETTEN

Provincie

Gelderland

Email adres

csparreboom@kpnmail.nl

Telefoonnummer

06-44580125

Contactinformatie

(zwermmeldingen ook via 0317 – 416331)

 

Overige informatie

Algemeen

 

Privacyregeling leden Bijenhoudersvereniging De Rijnstreek Wageningen

Artikel 1:   begripsomschrijving

 

Verwerkingsverantwoordelijke

Het bestuur van de rechtspersoonlijkheid bezittende  Bijenhoudersvereniging De Rijnstreek Wageningen.

Deze stelt, waar wenselijk, met anderen het doel en de middelen vast voor de verwerking van de persoonsgegevens.

 

Verwerker (intern beheer)

Een (bestuurs)lid dat door het bestuur daartoe is aangewezen om persoonsgegevens van betrokkenen te verwerken (invoeren, aanpassen of verwijderen). De secretaris van de vereniging is de verwerker. Met hem/haar kan er contact opgenomen worden over de verwerking van persoonsgegevens (csparreboom@kpnmail.nl).

 

Betrokkene

De natuurlijke persoon op wie de gegevens betrekking hebben.

Binnen de vereniging worden persoonsgegevens verwerkt van twee categorieën betrokkenen:

  • leden;
  • donateurs.

 

Categorieën persoonsgegevens

Gegevens die direct of indirect zijn te herleiden tot de natuurlijke persoon op wie de gegevens betrekking hebben worden verzameld en geregistreerd:

  • NAW gegevens;
  • Telefoonnummers;
  • E-mail adres;
  • financiële gegevens betrekking hebbend op contributieverwerking en/of aan de vereniging te betalen diensten.

 

Derde

Ieder, niet zijnde de betrokkene dan wel verwerkingsverantwoordelijke/verwerker.

 

Geheimhoudingsplicht

De verwerkingsverantwoordelijke en verwerker hebben de plicht om niet met anderen te (inhoudelijk) te communiceren over de persoonsgegevens van betrokkenen zonder de uitdrukkelijke (schriftelijke) toestemming van betrokkenen.

 

AVG

Algemene Verordening Gegevensbescherming.

Artikel 2:  Doel van het registratiesysteem

 

Het doel van het verwerken van persoonsgegevens is de verwerkingsverantwoordelijke in staat te stellen te beschikken over de gegevens van betrokkenen teneinde:

a          te kunnen voldoen aan de verplichtingen die de dienstverlening aan betrokkenen met zich mee brengt;

b          beleid te kunnen ontwikkelen in overleg met de verwerker aan de hand van niet op individuen herleidbare gegevens;

c          in het algemeen de administratie van leden en donateurs naar behoren te kunnen uitvoeren.

 

Artikel 3:  Welke gegevens worden geregistreerd

 

Alleen die gegevens welke noodzakelijk zijn om de in artikel 2 genoemde doelen te realiseren.

Van betrokkenen worden de volgende gegevens met goedkeuring van betrokkene verzameld en opgeslagen in het registratie systeem: NAW gegevens, telefoonnummer, e-mail adres, financiële gegevens betreffende de contributie en de betaling van de door de vereniging verleende diensten.

 

Artikel 4:  Bronnen van gegevens

De in het systeem opgeslagen gegevens van de leden zijn afkomstig van de Nederlandse Bijenhoudersvereniging (NBV), waarvan de  verwerkingsverantwoordelijke lid is en van de betrokkene zelf.

De in het systeem opgeslagen gegevens van donateurs zijn afkomstig van de betrokkene zelf.

 

Artikel 5: Gebruik van het registratiesysteem

1                    De in het systeem opgenomen gegevens worden uitsluitend gebruikt in het kader van de in artikel 2 genoemde doelen;

2                    Aan derden worden uitsluitend gegevens uit het registratiesysteem verstrekt indien een wettelijk voorschrift dit vereist dan wel indien de betrokkene zelf hier uitdrukkelijk schriftelijk toestemming voor heeft gegeven.

 

Artikel 6:  Vernietiging van gegevens

De verwerker draagt ervoor zorg dat uiterlijk binnen een half jaar na beëindiging van het lidmaatschap van de vereniging of het donateurschap de gegevens worden vernietigd.

 

Artikel 7: Beveiliging, waarborgen voor correct en zorgvuldig gebruik

1                      er worden geen zogeheten schaduw bestanden bijgehouden;

2                      Rechtstreekse toegang tot het registratiesysteem  is voorbehouden aan de  verwerkingsverantwoordelijke en de  verwerker;

3                      De verwerkingsverantwoordelijke als ook verwerker dragen zorg voor de voorzieningen ter beveiliging van de registratie tegen verlies of aantasting van de gegevens alsmede tegen onbevoegde kennisneming of wijziging van deze gegevens.

4                      Deze  voorzieningen worden in een apart document “protocol beveiliging persoonsgegevens” vastgelegd,

 

Artikel 8: Informatie verstrekking, inzage en correctierecht

  1. Betrokkenen worden geïnformeerd over de doelstelling van het verzamelen van hun persoonsgegevens die in het registratiesysteem verwerkt worden en de wijze waarop het gebruikt zal worden;
  2. Ieder betrokkene waarvan persoonsgegevens zijn verwerkt, heeft het recht op inzage van de over hem opgeslagen gegevens en dit wordt hem medegedeeld. Hiertoe kan contact opgenomen worden met de verwerker van persoonsgegevens (csparreboom@kpnmail.nl);
  3. Niet terzake doende gegevens worden niet verzameld en foutieve gegevens worden (op verzoek van betrokkene) gecorrigeerd door de verwerkingsverantwoordelijke/verwerker.

 

Artikel 9:  Besluitvorming over wijzigingen / uitbreiding

Bij wijziging of uitbreiding van het systeem zal steeds worden bezien in hoeverre de  betrokkenen toestemming hiervoor moeten geven.